Κρόκος Κοζάνης:Ένα από τα πιο πολύτιμα μπαχαρικά

Ο Κρόκος το «κόκκινο χρυσάφι» συγκαταλέγεται στα πιο πολύτιμα μπαχαρικά των αρχαίων πολιτισμών, για το άρωμα, το χρώμα και τις αφροδισιακές του ιδιότητες.

Η λέξη κρόκος με την έννοια φυτό την συναντάμε από τα πρώτα κείμενα του κόσμου στον Όμηρο, τον Σοφοκλή και τον Αριστοφάνη. Στην ιατρική από τον Ιπποκράτη, τον Διόσκουρο και τον Γαληνό και άλλους γιατρούς της αρχαιότητας, συναντάμε τη λέξη με την έννοια του φαρμάκου ή βοτάνου.

Δεν γνωρίζουμε ακριβώς την χώρα προέλευσής του. Μερικοί υποστηρίζουν Ανατολή ότι προέρχεται από τις χώρες της Ανατολής και άλλοι ότι είναι ελληνική. Το πιθανότερο είναι ότι οι Άραβες το χρησιμοποιούσαν σαν φάρμακο και το μετέφεραν στην Ισπανία από όπου μεταδόθηκε στην Ευρώπη. Η σημερινή πάντως καλλιέργεια στην Ελλάδα ήλθε από την Αυστρία 1709.

Η περιοχή που καλλιεργείται σήμερα εκτείνεται από την πόλη της Κοζάνης ως την λίμνη Πολύφωτου. Βέβαια πρέπει να αναφερθεί ότι ο Κρόκος Κοζάνης είναι κωμόπολη σε απόσταση 5χλμ από την πόλη της Κοζάνης.Η περιοχή πληροί όλες τις ιδανικές συνθήκες καλλιέργειας του «κόκκινου χρυσαφιού». Από τα μέσα του φθινοπώρου η πεδιάδα μεταμορφώνεται σε μία θάλασσα από χρώματα ανθών που ποικίλουν από πορτοκαλί και βιολετί ως βαθύ μπλε. 

Ο θησαυρός όμως κρύβεται στο εσωτερικό των λουλουδιών στα νήματα. Χρειάζονται 150.000 άνθη για να πάρουμε ένα κιλό αποξηραμένα στίγματα σαφράν. Τα λουλούδια βγαίνουν κατά τα μέσα Οκτωβρίου και μαζεύονται από συντροφιές κατά κανόνα γυναικών. (διάρκεια 20-25 ημέρες). Αν ο κρόκος ξεραθεί κανονικά διατηρεί αναλλοίωτες τις ιδιότητές του (χρώμα – άρωμα) ενώ παράλληλα βελτιώνει την ποιότητά του. Χρειάζεται 30-60 ημέρες για να ξεραθεί.

Ο κρόκος Κοζάνης ΠΟΠ ξεχωρίζει για την άριστη ποιότητά του, που τον κατατάσσει στην πρώτη κατηγορία.

Προστατεύεται από τον Αναγκαστικό Συνεταιρισμό Κροκοπαραγωγών Κοζάνης που ιδρύθηκε το 1971 και απαρτίζεται από 1600 μέλη. Παράλληλα ο Συνεταιρισμός δημιούργησε τις αναγκαίες υποδομές προώθησης και προβολής στο εξωτερικό το κρόκο Κοζάνης.Η συγκέντρωση του προϊόντος στο Συνεταιρισμό αρχίζει μετά την ξήρανση, διαλογή και καθαρισμό των στιγμάτων. 

Οι Μορφές στις οποίες διατίθεται το προϊόν: Α)Λεπτού νήματος. Β) Σκόνης (ύστερα από άλεσμα των λεπτών νημάτων).
Το ελληνικό σαφράν εκτός από την νοστιμιά που χαρίζει στο φαγητό, περιέχει πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες. Τα κύρια θεραπευτικά συστατικά του είναι η πικροκροκίνη και η κροκίνη. Περιέχει επίσης βιταμίνη Β12, λυκοπίνη, ζεαξανθίνη, α-β καροτένιο καθώς περιέχει και βιταμίνη C, σίδηρο, κάλιο και μαγνήσιο. Οι επιστήμονες έχουν επισημάνει τις αντιγηραντικές, τις αντιοξειδωτικές και τις αντικαρκινικές του ιδιότητες. Σύμφωνα με μελέτη του εργαστήριου Γενικής Χημείας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με το γαλλικό Laboratoire de Spectroscopie Biomoléculaire, U.F.R de Pharmacie, οι κροκίνες που περιέχονται στα στίγματα του κρόκου είναι ασυνήθιστα υδατοδιαλυτά καροτενοειδή, τα οποία βρέθηκε ότι μπορούν να αναστείλουν τον πολλαπλασιασμό των λευχαιμικών κυττάρων. Συν τοις άλλοις, ο κρόκος έχει βρεθεί πως δρα ενάντια σε ορισμένους τύπους καρκίνου συμπεριλαμβανομένου του νευροβλαστώματος, του καρκίνου του μαστού και του αδενοκαρκινώματος του παχέος εντέρου.

Τα οφέλη στην υγεία.

• Ανακουφίζει από τον στομαχόπονο.

• Καταπραΰνει τους πόνους των νεφρών, σε μικρές δόσεις, διεγείρει την όρεξη και κυρίως διευκολύνει την πέψη. Ακόμη περιορίζει τις γαστραλγίες, τον υστερισμό, τους σπασμούς, τον κοκκύτη και τους νευρικούς κωλικούς.
Βελτιώνει το δέρμα από την ακμή με εξωτερική χρήση του.
Έχει αντικαταθλιπτικές, αντιγηραντικές και αντικαρκινικές ιδιότητες.
Ενισχύει την εγκεφαλική λειτουργία και τη μνήμη.
Μειώνει την χοληστερίνη και εμφανίζει αντιθρομβωτική δράση.
Μειώνει την αρτηριακή πίεση.
Έχει ευεργετική δράση σε άτομα που πάσχουν από άνοια ή Αλτσχάιμερ.
Βοηθά σε κρίσεις άσθματος ,στο προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, τη ναυτία, τις πεπτικές διαταραχές, τις ενοχλήσεις κατά την οδοντοφυΐα .
Έχει αφροδισιακές ιδιότητες. Είναι γνωστό από την αρχαιότητα ότι συνδέεται με τον έρωτα και την γονιμότητα.

Που θα τον βρούμε και που θα τον χρησιμοποιήσουμε;
Τον ελληνικό κρόκο, θα τον βρείτε ως κρόκο Κοζάνης και την ποιότητά του εξωτερικά μπορείτε να την προσδιορίσετε μέσω του χρώματος, του μεγέθους των στιγμάτων και του αρώματος του. Μπορούμε είτε να το πιούμε είτε να το χρησιμοποιήσουμε ως μπαχαρικό. Το χρώμα του πρέπει να είναι διακριτικό, βαθύ σκούρο κόκκινο, με μυρωδιά αρκετά χαρακτηριστική έως έντονη. 

Στο φαγητό δίνει μια πικάντικη γεύση με ωραίο άρωμα και κίτρινο χρώμα. Πρέπει να χρησιμοποιείται σε μικρή ποσότητα ώστε να μην πικρίζει το φαγητό. 

Ο κρόκος σε σκόνη προστίθεται στο φαγητό διαλυμένος σε νερό. Τα στίγματα πρέπει να μουλιάσουν σ' ένα φλιτζάνι νερό 1 ώρα πριν το μαγείρεμα και το προσθέτετε στο φαγητό, είτε μαζί με το νερό, είτε μόνο το νερό αφού σουρωθεί. Μπορείτε να το καταναλώσετε και ως ρόφημα όπου υπολογίζετε 10- 12 στίγματα για κάθε φλιτζάνι του τσαγιού.

Βιολογικά αφεψήματα με κρόκο Κοζάνης

• Βιολογικό Ρόφημα με Φασκόμηλο, Λουίζα & Κρόκο Κοζάνης

• Βιολογικό Μαύρο Τσάι με Λεμόνι, Δυόσμο & Κρόκο Κοζάνης

• Βιολογικό Πράσινο Τσάι με Πιπερόριζα [Τζίντζερ], Γλυκόριζα & Κρόκο Κοζάνης

• Βιολογικό Ρόφημα με Μέλι, Πορτοκάλι & Κρόκο Κοζάνης

• Βιολογικό Ρόφημα με Μέντα, Λεμονόχορτο & Κρόκο Κοζάνης

• Βιολογικό Ρόφημα με Κανέλα, Γαρύφαλλο & Κρόκο Κοζάνης

• Βιολογικό Ρόφημα με Δενδρολίβανο, Θυμάρι & Κρόκο Κοζάνης

Προσθέτοντας τον κρόκο Κοζάνης στην καθημερινή μας διατροφή, μπορούμε να έχουμε μία καλύτερη ζωή γεμάτη υγεία!

πηγη:gastrotourismos.gr/joytv.gr