Κωστής Παλαμάς:Χριστουγεννιάτικα ποιήματα

Ένα ακόμη χριστουγεννιάτικο ποίημα του Κωστή Παλαμά, θαυμάσιο μέσα στην απλότητά του, είναι το «Νά’ μουν τοῦ σταύλου ἕν’ ἄχυρο». Εδώ, είναι σαφέστατη η επιθυμία του ποιητή να πλησιάσει ταπεινά το νεογέννητο θείο Βρέφος και να ενστερνισθεί το λυτρωτικό μήνυμα που εκπορεύεται από τη φτωχική φάτνη…

“ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ”

Να ‘μουν του σταύλου έν’ άχυρο, ένα φτωχό κομμάτι

την ώρα π’ άνοιγ’ ο Χριστός στον ήλιο του το μάτι.

Να ιδώ την πρώτη του ματιά και το χαμόγελό του,

το στέμμα των ακτίνων του γύρω στο μέτωπό του.

Να λάμψω από τη λάμψη του κι’ εγώ σαν διαμαντάκι

κι’ από τη θεία του πνοή να γίνω λουλουδάκι.

Να μοσκοβοληθώ κι’ εγώ από την ευωδία,

που άναψε στα πόδια του των Μάγων η λατρεία.

Να ‘μουν του σταύλου ένα άχυρο ένα φτωχό κομμάτι

την ώρα π’ άνοιγ’ ο Χριστός στον ήλιο του το μάτι.

Το εκπληκτικό ποίημα του Κωστή Παλαμά «Ἕνας Θεός» αφενός μεν εκφράζει με γλαφυρότητα τα συναισθήματα του ποιητή, μπροστά στο θαύμα της ενανθρώπησης του Θεού, και αφετέρου καταδεικνύει το θαύμα που συντελέστηκε στην ίδια την ψυχή του… Η Γέννηση του Θεανθρώπου γεννά στην ψυχή του ποιητή – και σε κάθε ανθρώπινη ψυχή – την ελπίδα, την πίστη και την αγάπη… Αυτό, άλλωστε, δεν είναι και το βαθύτερο νόημα των Χριστουγέννων;

“ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ”

Ω! μέσα μου γεννιέται ένας Θεός! 

και το κορμί μου γίνεται ναός, 

δεν είναι ως πρώτα φάτνη ταπεινή· 

μέσα μου λάμπουν ξάστεροι ουρανοί,

το μέτωπο μου λάμπει σαν αστέρι… 

Στο Θεό φανείτε τώρα, ήρθεν η ώρα, 

από τ’ άγνωστα μυστικά σας μέρη, 

Μάγοι, φέρτε στο Θεό τα πλούσια δώρα.

Φέρτε μου Μάγοι —θεία βουλή το γράφει— 

τη σμύρνα της ελπίδας, το λιβάνι 

της πίστης, της αγάπης το χρυσάφι 

Μυστήρια τέτοια ανθρώπου νους δε βάνει!

Και σεις, Θρόνοι πανάχραντοι, αγγελούδια, 

στην καρδιά μου —στην κούνια του— σκυμμένα, 

με της αθανασίας τα τραγούδια 

υμνολογείτε εσείς τη θεία τη γέννα.

Μέσα μου λάμπουν ξάστεροι ουρανοί, 

και το κορμί μου, φάτνη ταπεινή, 

βλέπω κι αλλάζει, γίνεται ναός· 

ω! μέσα μου γεννιέται ένας Θεός!

“ΟΝΕΙΡΕΜΕΝΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ”

Χριστέ μου, κράτα με μακριά απ’ τις κακίες του κόσμου,

Στην φάτνη βρέφος, όσο ζω να σε λατρεύω δος μου.

Κι όσο θα ‘ρθει από Σε σταλτός ο χάρος να με πάρει,

κάμε συ, βρέφος, να σταθώ μπροστά στη θεία Σου χάρη.

Και κάμε λόγια τα έργα μου σαν των αγρών τα κρίνα,

προφητικά, φεγγοβόλα κάμε τα σαν εκείνα,

της νύκτας των απλών βοσκών. Γεννιόσουν και γρηκούσαν. 

Τους ουρανούς ολάνοικτους που σε δοξολογούσαν.

Ο μέγιστος ποιητής μας Κωστής Παλαμάς (1859 – 1943), η κεντρική μορφή της λογοτεχνικής γενιάς του 1880, παρουσιάζεται ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος με τις γιορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας, τις οποίες προσεγγίζει και υμνεί μέσω της ποίησής του, με ξεχωριστή δε κατάνυξη στέκεται μπροστά στο «θαύμα» των Χριστουγέννων, σ’ αυτό το Μεγάλο Μυστήριο της ενανθρώπησης του Θεού. Θα ’λεγε κανείς πως το Αστέρι της Βηθλεέμ, αυτό το Αστέρι που οδήγησε τους Μάγους στη ταπεινή φάτνη όπου γεννήθηκε ο Χριστός, οδήγησε και τη σκέψη του κι αποτέλεσε την έμπνευση για το θαυμάσιο ποίημά του με τίτλο «Ἀστέρι Θεϊκό».

“ΑΣΤΕΡΙ ΘΕΪΚΟ”

Τι φως και χρώμα κι ομορφιά να 

σκόρπιζε το αστέρι 

όπου στην κούνια του Χριστού 

τους Μάγους έχει φέρει; 

Ποιος άγγελος το διάλεξε για 

τέτοιο ταχυδρόμο; 

Τα άλλα τα αστέρια θάβλεπαν το 

φωτεινό του δρόμο 

κι από τη ζήλια 

θάτρεμαν… Αστέρι, σε ποια χώρα του 

απέραντου σου ουρανού να 

λαμπυρίζεις τώρα; 

Η παντοδύναμη φθορά μην 

έσβησε το φως σου 

ή μήπως είσ’ αθάνατο κι εσύ, σαν 

το Χριστό σου; 

Δεν κατεβαίνει η λάμψη σου εδώ 

στα χώματα μας; 

Για όλα τα άστρα αλίμονο! δεν 

είναι η ματιά μας… 

Τι φως και χρώμα κι ομορφιά να 

σκορπίζει το αστέρι, 

όπου την κούνια του Θεού τους 

Μάγους έχει φέρει;

πηγη:antonispetrides.wordpress.com/

immorfou.org.cy/

Γιόλας Αργυροπούλου-Παπαδοπούλου