Μαρμαρίτες παραδοσιακή συνταγή Λήμνου

Είναι δαιμονικά όντα, που κατά τη λαϊκή αντίληψη, έρχονται στη γη και ενοχλούν κατά τις νύχτες τους ανθρώπους, από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι τα Θεοφάνεια. Σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία τις μέρες αυτές τα «νερά είναι αβάφτιστα» και οι καλικάντζαροι βγαίνουν από τη γη για να πειράξουν τους ανθρώπους τώρα που ο Χριστός είναι και εκείνος αβάφτιστος.

 

Οι καλικάντζαροι, έρχονται από κάτω από τη γη, όπου ολόκληρο το χρόνο, προσπαθούν με τσεκούρι, πριόνια κ.λ.π. να κόψουν το δέντρο που βαστάει τη γη. Κόβουν-κόβουν, μέχρι που έχει μείνει πολύ λίγο ακόμα, αλλά τότε έρχονται τα Χριστούγεννα και λένε "χάιστε να πάμε πάνω στη γη και θα πέσει μοναχό του". Ανεβαίνουν λοιπόν πάνω στη γη και τα Θεοφάνεια που γυρίζουν, βλέπουν το δέντρο ολάκερο, ακέραιο, άκοπο. Και πάλι κόβουν και πάλι έρχονται τα Χριστούγεννα, και όλο απ' την αρχή.

Συνήθη μέρη που μένουν μετά τον ερχομό τους είναι οι μύλοι, τα γεφύρια, τα ποτάμια και τα τρίστρατα (μεγάλα μονοπάτια) όπου παραμονεύουν μόνο κατά τη νύκτα και φεύγουν με το τρίτο λάλημα του πετεινού.

Την παραμονή των Χριστουγέννων, έρχονται απ' έξω απ' το χωριό και περιμένουν να σμίξει η μέρα με τη νύχτα για να μπουν μέσα. 
Έρχονται τις νύχτες του δωδεκαήμερου και μπαίνουν στα σπίτια από τις καπνοδόχους, απ΄ όπου μπορούν να μαγαρίσουν την κουζίνα σε ότι δεν είναι νοικοκυρεμένο, αρπάζουν ενδύματα, σκορπούν το αλεύρι ή την τέφρα από το τζάκι που θεωρείται ακατάλληλη για οποιαδήποτε χρήση. 
Γι’ αυτό και τα τζάκια εκείνες τις μέρες είναι αναμμένα και έχουν πολύ φωτιά, γιατί τη φωτιά οι καλικάντζαροι τη φοβούνται πολύ. Αν καμιά φορά μπει κάποιος καλικάντζαρος στο σπίτι οι νοικοκυρές το κυνηγάνε με πυρωμένα δαυλιά. 
Όταν όμως συλλάβουν κανένα από τους καλικάντζαρους τον δένουν και τον υποχρεώνουν να μετρήσει τις τρύπες του κόσκινου!

Μαρμαρίτες
Ένα είδος λαλαγίτας που την έψηναν πάνω σε πέτρα, μέσα στη φου-φου την παραμονή των Φώτων για να τις πάρουν τα Καλικατζαράκια και να μη μπουν στο υπόλοιπο σπίτι

Υλικά

Αλεύρι σταρένιο

σόδα ή μπέκιν 

νερό

Πετιμέζι ή ζάχαρη για το πασπάλισμα

Εκτέλεση
Ανακατεύουμε το αλεύρι,τη σόδα και το νερό. Η ζύμη να είναι μάλλον αραιή.Ψήνουμε τις μαρμαρίτες πάνω σε πέτρα που έχει ζεσταθεί από αναμμένα κάρβουνα. Όταν τις σερβίρουμε τις περιχύνουμε με μούστο ή τις πασπαλίζουμε με ζάχαρη.

Σημ. Μπορούμε να τις ψήσουμε σε αντικολλητικό τηγάνι μιας και στις μέρες μας δεν γίνετε και ειδικά στις πόλεις να ψηθούν με τον παραδοσιακό τρόπο.

Πηγή:users.sch.gr/Συνταγές Λημνιακής Κουζίνας/Ο. Βαγιάκου