Πέμπτη 23 Νοεμβρίου 2017

Ουρολοίμωξη:Στις γυναίκες,τους άνδρες και τα παιδιά.Τρόποι αντιμετώπισης και πρόληψης

  No comments    
categories: 



Μετά το κοινό κρυολόγημα οι ουρολοιμώξεις αποτελούν το συχνότερο ιατρικό πρόβλημα των γυναικών της αναπαραγωγικής ηλικίας. 

Η κυστίτιδα αποτελεί την πιο συχνή μορφή απλής ουρολοίμωξης, και στην πραγματικότητα 20-30% περίπου των γυναικών θα υποστούν την λοίμωξη αυτή τουλάχιστον μία φορά κατά την διάρκεια της ζωής τους. 

Ως κυστίτιδα ορίζεται η φλεγμονή της ουροδόχου κύστεως. 
Η ουρηθρίτιδα είναι η λοίμωξη η οποία αφορά μόνον την ουρήθρα, δηλαδή τη σωλήνα που ενώνει την κύστη με το εξωτερικό του σώματος. Συχνά η ουρηθρίτιδα και η κυστίτιδα συνυπάρχουν και τότε ονομάζονται λοίμωξη του κατώτερου ουροποιητικού ή ουρολοίμωξη. 
Η λοίμωξη στο ανώτερο ουροποιητικό σύστημα που αφορά τους νεφρούς λέγεται πυελονεφρίτιδα.
Η συχνότητα εμφάνισης της κυστίτιδας ποικίλει σημαντικά ανάλογα με την ηλικία και το φύλο. Στα βρέφη ηλικίας κάτω των 12 μηνών οι λοιμώξεις του κατώτερου ουροποιητικού είναι 4 φορές συχνότερες στα άρρενα εξαιτίας του υψηλότερου ποσοστού γενετικών ανωμαλιών του ουροποιητικού που παρατηρείται σε αυτά. 
Στους ενήλικες το ποσοστό αυτό αντιστρέφεται έως και 50 φορές υψηλότερο στις γυναίκες. Μετά την ηλικία των 50 το ποσοστό αντιστρέφεται και πάλι με συχνότερη εμφάνιση στους άνδρες εξαιτίας των παθήσεων του προστάτη.

Η αιτιολογία της ουρολοίμωξης δεν είναι ίδια στα δύο φύλα εξαιτίας των διαφορών στη ανατομική κατασκευή του ουροποιητικού.


Στις γυναίκες:
Στις περισσότερες περιπτώσεις η ουρολοίμωξη προέρχεται από την ουρήθρα ως ανιούσα λοίμωξη. Το σχετικά μικρό μήκος της ουρήθρας στις γυναίκες (4-5cm) επιτρέπει στους παθογόνους μικροοργανισμούς να προσεγγίσουν και να αποικίσουν την κύστη. Τα συνηθέστερα βακτήρια που εμπλέκονται στην ουρολοίμωξη είναι το κολοβακτηρίδιο (Escherichia Coli, περίπου στο 80%), ο σταφυλόκοκκος (Staphylococcus saprophyticus), η Κλεμπσιέλα, το εντεροβακτήριο και ο πρωτέας.

Στους παράγοντες κινδύνου στην εμφάνιση ουρολοιμώξεων στην γυναίκα περιλαμβάνονται

-Η παθολογικά βραχεία ουρήθρα.
-Ο σακχαρώδης διαβήτης ή η χρόνια αφυδάτωση.
-Η απουσία ειδικού ενζύμου (fucosyltransferase) στις κολπικές εκκρίσεις, η οποία διευκολύνει την ανάπτυξη μικροβίων στον κόλπο.
-Ιστορικό προηγούμενης λοίμωξης του κατώτερου ουροποιητικού. Υποτροπές παρατηρούνται στο 80% των γυναικών με κυστίτιδα.

Επίσης σημαντικό ρόλο έχει, στην εμφάνιση ουρολοιμώξεων στην γυναίκα, ο τρόπος ζωής της και η σεξουαλική της δραστηριότητα όπως:

- Η χρήση αντισύλληψης (σπιράλ, διάφραγμα, σπερματοκτόνων κ.α.) πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης ουρολοίμωξης.
- Η χρήση προφυλακτικών, που λόγω των λιπαντικών ουσιών που έχουν, μπορεί να ερεθίσει τον κόλπο και να τον κάνει πιο ευάλωτο στις λοιμώξεις, ή να έχουν αλλεργία στο υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένο το προφυλακτικό.
- Το μπάνιο (αφρόλουτρο) μέσα στην μπανιέρα.
- Η συχνή χρήση ειδικών σαπουνιών για τις ευαίσθητες περιοχές.
- Η κακή χρήση πετσετών και καθισμάτων σε παραλίες, γυμναστήρια ή σε χώρους που δεν είναι εφικτή η διατήρηση της σωστής υγιεινής και καθαριότητας.
- Η έλλειψη καθημερινής προσωπικής υγιεινής και καθαριότητας στην περιγεννητική περιοχή.
- Ο λάθος τρόπος καθαρισμού του πρωκτού, θα πρέπει να γίνεται από μπροστά προς τα πίσω και όχι αντίθετα γιατί αλλιώς μεταφέρονται τα βακτήρια που υπάρχουν στον γαστρεντερικό σωλήνα (E. coli) στην περιοχή της ουρήθρας.
- Η καθημερινή χρήση σερβιέτας και η κακή χρήση ταμπόν (η αλλαγή του ταμπόν θα πρέπει να είναι συχνή).
- Η έλλειψη ή η κακή καθαριότητα του ρουχισμού μας (συνεχής χρήση του είδη φορεμένου εσώρουχου, καλσόν κλπ.).
- Η χρήση συνθετικών εσωρούχων και στενών ρούχων που κρατούν την υγρασία και δημιουργούν το κατάλληλο περιβάλλον για την ανάπτυξη βακτηριδίων.
- Η κακή συνήθεια που έχουν πολλές γυναίκες, λόγω έλληψης ή βρώμικης τουαλέτας στον χώρο που βρίσκονται, να αναστέλλουν την ούρηση με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται μικρόβια μέσα στην ουροδόχο κύστη.
- Η ξαφνική αύξηση της σεξουαλικής δραστηριότητας.
- Η συχνή αλλαγή ερωτικού συντρόφου.
- Η σεξουαλική επαφή από τον πρωκτό.

Τα πρώιμα συμπτώματα της ουρολοίμωξης είναι η δυσουρία, δηλαδή πόνος κατά την ούρηση, η ανάγκη για άμεση ούρηση και η συχνοουρία. 
Οι μισές ασθενείς εμφανίζουν πυρετό, ρίγος, άλγος χαμηλά στη ράχη, ναυτία ή γενική αδιαθεσία.

-Τσούξιμο ή κάψιμο κατά τη διέλευση των ούρων.
-Ούρηση πολύ μικρής ποσότητας ούρων.
-Αίσθηση της ανάγκης ή ‘ορμής’ συχνής ούρησης.
-Αίσθηση ότι η κύστη είναι ακόμη γεμάτη μετά τη διέλευση των ούρων.
-Δύσοσμα, θολά, σκούρα ή αιματηρά ούρα.
-Πόνος χαμηλά στην κοιλιακή χώρα ή χαμηλά στην πλάτη ή στις πλευρές.
-Αίσθηση αδιαθεσίας με ναυτία και πυρετό.

Αυτά τα συμπτώματα υποδηλώνουν την εξάπλωση της νόσου στο ανώτερο ουροποιητικό σύστημα (πυελονεφρίτιδα).

Στους άνδρες:
Η ουρολοίμωξη συμβαίνει ως επιπλοκή παρουσίας κάποιου όγκου ή ουρολιθίασης, η οποία παρακωλύει την ροή των ούρων και διευκολύνει την ανάπτυξη των μικροβίων. Συνηθέστερα ο αιτιολογικός παράγοντας είναι το κολοβακτηρίδιο (E. coli), ενώ το βακτήριο S. Saprophyticus το οποίο είναι το δεύτερο συχνότερο αίτιο ουρολοίμωξης στις γυναίκες, στους άνδρες αποτελεί σπάνιο αιτιολογικό παράγοντα.
Τα κλινικά συμπτώματα της ουρολοίμωξης στους άνδρες είναι ίδια με αυτά των γυναικών.

Η αιματουρία, δηλ. η παρουσία αίματος στα ούρα μπορεί να αποτελεί ένδειξη οξείας ουρολοίμωξης, νεφρικής νόσου, νεφρολιθίασης, προστατίτιδας στους άνδρες (λοίμωξη του προστάτη), ενδομητρίωσης στις γυναίκες, ή και κακοήθειας του ουροποιητικού συστήματος. Καμιά φορά η παρουσία αίματος στα ούρα μπορεί να συνοδεύει βαριά σωματική άσκηση, όπως συμβαίνει στους δρομείς.

Σε ήπιες περιπτώσεις η λήψη πολλών υγρών (νερό, φυσικοί χυμοί) και η άναλος δίαιτα (αποφυγή αλμυρών τροφών) οδηγεί σε διούρηση ικανή να «καθαρίσει» το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα από τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Στην περίπτωση της κυστίτιδας η χρήση αναλγητικών (παρακεταμόλης) και αντιβίωσης μπορεί να φέρει ταχεία βελτίωση των συμπτωμάτων.

Αντιμετώπιση στο σπίτι

-Βεβαιωθείτε ότι έχετε αδειάσει εντελώς την κύστη σας κάθε φορά που ουρείτε.
-Οι γυναίκες θα πρέπει να σκουπίζονται από εμπρός προς τα πίσω όταν πάνε στην τουαλέτα.
-Να ξεκουραστείτε πολύ για να δώσετε στο σώμα σας την ευκαιρία να καταπολεμήσει τη λοίμωξη.
-Εάν έχετε πόνο, να πάρετε ήπια παυσίπονα, σαν την παρακεταμόλη. 
-Αν φροντίζετε ένα παιδί, να ελέγξετε προσεκτικά την ετικέτα για τη σωστή δόση και να βεβαιωθείτε ότι δεν δίνετε στο παιδί σας οποιαδήποτε άλλα προϊόντα που περιέχουν παρακεταμόλη (όπως κάποια φάρμακα για το βήχα και παρασκευάσματα για το κρύο και τη γρίπη).
-Τοποθετήστε μια θερμοφόρα ή ένα μπουκάλι με ζεστό νερό τυλιγμένο σε μια πετσέτα, στην κοιλιακή χώρα ή στην πλάτη σας για να βοηθήσει να ανακουφιστεί ο πόνος.

Η μη επεπλεγμένη ουρολοίμωξη θεραπεύεται με κοινά αντιβιοτικά όπως πενικιλλίνες, σουλφαμεθοξαζόλη-τριμεθοπρίνη, κεφαλοσπορίνες ή κινολόνες. Οι τελευταίες δεν ενδείκνυνται για άτομα κάτω των 18 ετών. Η θεραπεία συνήθως διαρκεί 3-4 ημέρες.

Επισκεφθείτε τον Ουρολόγο
Τα αντιβιοτικά είναι ο κύριος τρόπος αντιμετώπισης των ουρολοιμώξεων και ταξινομούνται σε δύο κατηγορίες: 
1) Αντιβιοτικά και 2) Χημειοθεραπευτικά.

Είναι πολλές οι περιπτώσεις ασθενών που επιλέγουν αυθαίρετα την αντιβίωση που θα πάρουν και κάνουν κατάχρηση του φαρμάκου, με αποτέλεσμα και να μην υποχωρεί η ουρολοίμωξη, αλλά και το μικρόβιο να αποκτήσει ανθεκτικότητα στην συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή.
Η επιλογή του αντιβιοτικού και το χρονικό διάστημα στο οποίο θα πρέπει να υποβληθεί ο ασθενής στην θεραπεία θα πρέπει να επιλεχθεί από τον γιατρό Ουρολόγο, λαμβάνοντας υπόψη και το ιστορικό του ασθενή, έτσι ώστε να έχει αποτέλεσμα η θεραπευτική αγωγή, να μην υπάρξει υποτροπή της ουρολοίμωξης και να αποφύγουμε την ανάπτυξη αντιμικροβιακής ανθεκτικότητας, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο μειονέκτημα και ανησυχία στην θεραπεία των ουρολοιμώξεων. 
Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να χρειαστεί η εισαγωγή του ασθενή στο νοσοκομείο για την αντιμετώπιση της λοίμωξης.


Τι να περιμένετε 
Ενώ η κυστίτιδα μπορεί να είναι πολύ ενοχλητική, είναι εύκολο να θεραπευθεί με αντιβιοτικά. Τα αντιβιοτικά δρουν γρήγορα και τα συμπτώματα συχνά βελτιώνονται μέσα σε δύο ημέρες. Ορισμένες ΛΟΣ μπορεί να χρειάζονται μεγαλύτερη θεραπεία με αντιβιοτικά. 
Αν τα συμπτώματά σας δεν βελτιώνονται, επισκεφτείτε τον γιατρό σας. Ορισμένες ουρολοιμώξεις εάν αφεθούν χωρίς θεραπευτική αγωγή μπορεί να γίνουν σοβαρές, και μπορεί να οδηγήσουν σε μόλυνση των νεφρών που μπορεί να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στα νεφρά.
Σε σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία σε νοσοκομείο για την αντιμετώπιση του υψηλού πυρετού, την ενυδάτωση και τη χορήγηση ενδοφλέβιων αντιβιοτικών.

Η χειρουργική αντιμετώπιση μπορεί να αποκαταστήσει τις υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις που οφείλονται σε παλινδρόμηση των ούρων ή άλλες ανατομικές ανωμαλίες σε παιδιά και ενήλικες άνδρες.

Γενικές συμβουλές

-Να πίνετε άφθονο νερό και να παροτρύνετε τα παιδιά να κάνουν το ίδιο.
-Να ουρείτε συχνά, να αδειάζετε την κύστη σας εντελώς και να μην ‘σφίγγεστε’ όταν πρέπει να πάτε. Να παροτρύνετε το παιδί σας να κάνει το ίδιο.

Συμβουλές για τις γυναίκες
-Καθαρίστε τον εαυτό σας από μπροστά προς τα πίσω όταν πάτε στην τουαλέτα.
-Να φοράτε βαμβακερά εσώρουχα.
-Να αποφεύγετε τα συνθετικά ή τα στενά ρούχα, όπως τα τζιν ή τα καλσόν.
-Να αποφύγετε τη χρήση σαπουνιού ή αρωματικών προϊόντων στα -γεννητικά σας όργανα.
-Να χρησιμοποιήστε λιπαντικό κατά τη διάρκεια του σεξ.


Στα παιδιά
Η ουρολοίμωξη είναι πολύ συχνή στα παιδιά, περίπου το 7% των κοριτσιών και το 2% των αγοριών περνούν ουρολοίμωξη μέχρι την ηλικία των 6 ετών.

Η αναγνώριση της ουρολοίμωξης στα μικρά παιδιά (η διάγνωση) δεν είναι εύκολη επειδή πολλές από τις μικροβιακές παθήσεις άλλων συστημάτων του παιδικού οργανισμού εκδηλώνονται με όμοια συμπτώματα.
Σε αντίθεση με τους ενήλικες τα παιδιά με ουρολοίμωξη είναι ευάλωτα στις νεφρικές βλάβες όταν παθαίνουν ουρολοίμωξη. Οι βλάβες αυτές μπορεί να προληφθούν με την έγκαιρη διάγνωση και τη θεραπεία.

Θεραπεία της ουρολοίμωξης

Η θεραπεία της ουρολοιμώξεως εξαρτάται από την ηλικία, τη συχνότητα των επεισοδίων, τη νεφρική λειτουργία και την ύπαρξη ή όχι λιθίασης ή ανωμαλιών του ουροποιητικού. Έχετε ήδη πάρει μια ιδέα και καταλάβατε ότι η ουρολοίμωξη είναι κάτι που περνάει, αλλά πρέπει να περάσει γρήγορα για να μην προλάβει να βλάψει τους νεφρούς. 
Για αυτόν τον λόγο η διάγνωση της ουρολοίμωξης θα πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν γρηγορότερα, αν και αυτό δεν είναι πάντα εύκολο.
Οι ιατροί που είναι αρμόδιοι για τη διάγνωση και τη θεραπεία της ουρολοίμωξης στα παιδιά είναι οι παιδίατροι. 
Οι παιδίατροι είναι οι καλύτεροι στο να υποψιαστούν την ουρολοίμωξη, στο να τη διαγνώσουν και να τη θεραπεύσουν. 
Οι παιδίατροι είναι εκπαιδευμένοι να κάνουν υπερηβικές παρακεντήσεις και οι μερικοί από αυτούς νιώθουν άνετοι στο να καθετηριάσουν την ουροδόχο κύστη όταν αυτό χρειαστεί.

Μετά από τη διάγνωση της ουρολοίμωξης και ανάλογα με τη γενική κατάσταση του παιδιού, ο παιδίατρος θα χορηγήσει αντιβιοτική αγωγή. Η θεραπεία της ουρολοίμωξης από το στόμα χορηγείται σε μορφή εναιωρήματος αντιβιοτικού για δέκα ημέρες. 
Τρεις ημέρες μετά το πέρας της θεραπείας επαναλαμβάνεται η γενική ανάλυση και η καλλιέργεια ούρων με σκοπό τη διαπίστωση της εκρίζωσης του μικροβίου και της αποστείρωσης των ούρων. 
Η θεραπεία παρατείνεται με διαφορετικό αντιβιοτικό (ανάλογο με το αντιβιόγραμμα) σε περίπτωση της μη εκρίζωσης.
Τα παιδιά με την επηρεασμένη γενική κατάσταση πρέπει να εισάγονται στο νοσοκομείο για ενδοφλέβια ενυδάτωση και θεραπεία της λοίμωξης με αντιβιοτικά.


Tι πρέπει να προσέξουν οι γονείς

Το παιδί και η τουαλέτα: 
Τα μικρά παιδιά συχνά ξεχνιούνται και δεν πάνε στην τουαλέτα. Θα πρέπει λοιπόν οι γονείς να τους το υπενθυμίζουν περίπου ανά δίωρο ή αν παρατηρούν περίεργες κινήσεις του σώματος και μορφασμούς (το παιδάκι σταυρώνει τα πόδια ενώ είναι όρθιο, δαγκώνει τα χείλη του) που αποτελούν ένδειξη ότι θέλει να πάει τουαλέτα, αλλά για κάποιο λόγο δεν το κάνει.

Νερό το πολύτιμο: 
Τα νεογνά και βρέφη έως την ηλικία των 3 μηνών δεν χρειάζονται νερό καθώς παίρνουν επαρκή ποσότητα υγρών από το γάλα. Τα βρέφη άνω των 3 μηνών πρέπει να πίνουν νερό –οι περισσότεροι παιδίατροι συνιστούν 30-60ml ημερησίως. Με την εισαγωγή στερεών τροφίμων στους 6 μήνες του βρέφους καλό θα είναι να πίνει 30-60ml σε κάθε γεύμα. Στη νηπιακή ηλικία συστήνεται η κατανάλωση 900-1.200ml νερού, ενώ σε παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορούμε να δώσουμε 1.000-2.000ml νερό, δηλαδή 6-8 φλιτζάνια νερού ή και διάφορων άλλων υγρών.

Κανόνες καθημερινής συμπεριφοράς: 
Φροντίστε ώστε το παιδί σας να έχει πάντα ζεστά πόδια και ζεστό υπογάστριο. Παιδιά που είναι επιρρεπή σε ουρολοιμώξεις πρέπει να φορούν και μέσα στο σπίτι χοντρές κάλτσες και ζεστά εσώρουχα. Ζέστη και αρκετά υγρά είναι η καλύτερη πρόληψη από μια νέα ουρολοίμωξη.

Δίνετε σημασία στις λεπτομέρειες: 
Είναι χρήσιμο να δίνετε σημασία στην αντίδραση του παιδιού σας στην ούρηση (μήπως το ενοχλεί κάτι, μήπως εκδηλώνει ανησυχία, νιώθει τσούξιμο ή έχει φαγούρα στα γεννητικά του όργανα) – όλα αυτά μπορεί να είναι ένδειξη παρουσίας μικροβίου στα ούρα. Να παρατηρείτε, αν όχι σε μόνιμη βάση, ανά τακτικά διαστήματα, την όψη των ούρων του παιδιού. Αν δεν είναι διαυγή, σας φαίνονται πολύ θολά, σκούρα και «βαριά», απευθυνθείτε χωρίς καθυστέρηση στον παιδίατρο.

Να είστε πάντα προετοιμασμένοι: 
Ειδικά αν το παιδί σας έχει ιστορικό ουρολοιμώξεων, πρέπει να έχετε σπίτι σας ένα αποστειρωμένο δοχείο για συλλογή ούρων, ειδικό σακουλάκι, να γνωρίζετε από πριν πού μπορείτε να απευθυνθείτε για να κάνετε εξέταση ούρων του παιδιού για να μη χρειάζεται να τρέχετε στα φαρμακεία και να το ψάχνετε τελευταία στιγμή.

πηγη:medlabgr.blogspot.com/Κωσταντίνου Λούβρου, M.D/Αλέξανδρου Γιατζίδη M.D

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου