Η γαρδένια είναι ένας πολύ δημοφιλής θάμνος με άσπρα αρωματικά λουλούδια και γυαλιστερό σκουροπράσινο φύλλωμα. Το γένος της γαρδένιας λέγεται ότι πήρε το όνομά του από τον Alexander Garden, έναν φυσιοδίφη από το Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνας των ΗΠΑ κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας. Η γαρδένια ανήκει στην οικογένεια των Ρουβικοειδών και το γένος της περιλαμβάνει πάνω από 200 είδη. Το πιο σημαντικό είδος η Γαρδένια η ιασμοειδής (Gardenia jasminoides) περιλαμβάνει πολλές καλλιεργούμενες ποικιλίες. Η γαρδένια η ιασμοειδής κατάγεται από την Κίνα όπου φυτρώνει άγρια, αν και οι πιο γνωστές ποικιλίες της προήλθαν από καλλιέργεια.
Η υπέροχη γαρδένια έχει σκούρα και έντονα πράσινα αντίθετα φύλλα και μπορεί να φτάσει σε ύψος μέχρι 2,50 μέτρα με σχεδόν παρόμοιο πλάτος! Τα φύλλα είναι γυαλιστερά και δερματώδη. Σε ώριμη ηλικία το φυτό έχει συνήθως σφαιρικό σχήμα και μέτρια εμφάνιση. Η ανθοφορία συνήθως είναι σε έξαρση την άνοιξη και το καλοκαίρι αν και η γαρδένια δεν είναι φυτό που έχει μόνο συγκεκριμένη περίοδο ανθοφορίας και μπορεί να ανθίζει όλο το χρόνο αν έχει τις κατάλληλες συνθήκες. Τα λουλούδια της είναι κερώδη λευκά και γίνονται κίτρινα-κρεμ όσο ωριμάζουν. Έχουν ένα έντονο υπέροχο γλυκό άρωμα που μπορεί να σκορπιστεί εύκολα σε ένα κλειστό δωμάτιο. Αλλά και το ρεύμα του αέρα μπορεί να μεταφέρει το άρωμα σε έναν καλοκαιρινό κήπο.
Φροντίδα
Ο καλύτερος τρόπος για να έχετε μια γαρδένια προσαρμοσμένη στις συνθήκες του σπιτιού σας είναι να ξεκινήσετε με ένα μικρό φυτό. Όσο αυτό μεγαλώνει θα εγκλιματίζεται στο περιβάλλον του χώρου σας, Η γαρδένια απεχθάνεται τις μετακινήσεις και σίγουρα θα την δυσαρεστήσει μια αλλαγή από την ελεγχόμενη θερμοκρασία και υγρασία ενός θερμοκηπίου σε ένα πολύ ζεστότερο και ξηρό περιβάλλον όπως αυτό που έχουν τα περισσότερα σπίτια. Αν θέλετε η γαρδένια να επιζήσει στο σπίτι σας θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα περιβάλλον που να μοιάζει με το φυσικό της (στην νότια Κίνα και την Ιαπωνία), με ζεστές μέρες, κρύες νύχτες και αρκετή ατμοσφαιρική υγρασία.
Η γαρδένια θα πρέπει να έχει πλούσιο χώμα και όξινο.(pH από 4.5 - 5.5). Οι γαρδένιες που αγοράζετε από τα ανθοπωλεία ή τα φυτώρια έχουν συνήθως τέτοιο χώμα. Το χώμα θα πρέπει να είναι αφράτο και να επιτρέπει την γρήγορη αποστράγγιση και ακόμα να έχει την δυνατότητα να συγκρατεί υγρασία. Υπάρχουν στην αγορά συσκευασίες με εδαφικά μείγματα ειδικά για γαρδένιες, καμέλιες και αζαλέες που είναι φυτά που χρειάζονται όξινο χώμα. Φυτέψτε το φυτό σας σε πλαστική γλάστρα με τρύπες στον πάτο για καλή αποστράγγιση. Αυτή είναι η καλύτερη επιλογή για να έχει το φυτό σας την σωστή υγρασία. Το φυτό χρειάζεται μεταφύτευση κάθε 2-3 χρόνια εκτός αν φαίνεται ότι οι ρίζες του έχουν αναπτυχθεί πολύ οπότε θα το μεταφυτέψετε νωρίτερα.
Το συχνό πότισμα κατά την διάρκεια ζεστών και ξηρών περιόδων είναι απαραίτητο για την υγεία της γαρδένιας. Το πότισμα είναι απαραίτητο γιατί από αυτό εξαρτάται κατά πολύ ο αριθμός των μπουμπουκιών που θα ανθίσουν εντελώς πάνω στο φυτό. Αν το φυτό δεν ποτίζεται τακτικά πολλά μπουμπούκια μπορεί να πέσουν πριν ανοίξουν. Γι' αυτό όταν το φυτό είναι φορτωμένο με μπουμπούκια οι μεγάλες μεταβολές στην υγρασία του χώματος θα πρέπει να αποφεύγονται.
Το χώμα πρέπει να είναι πάντα ελαφρά νοτισμένο. Η επιφάνειά του πρέπει να φαίνεται υγρή όταν την αγγίζουμε. Αυτό σημαίνει ότι το φυτό χρειάζεται συχνό πότισμα και γι' αυτό ακριβώς το χώμα μας πρέπει να έχει πόρους και καλή αποστράγγιση ώστε να μην είναι παραποτισμένο και δημιουργηθούν ζημίες. Ποτίζετε το φυτό με χλιαρό νερό πάντα από το πάνω μέρος της γλάστρας. Μην αφήνετε το φυτό να κρατάει πολύ νερό. Αν έχετε πιατάκι αποστράγγισης κάτω από την γλάστρα να προσέχετε ο πάτος της γλάστρας να μην έρχεται σε άμεση επαφή με το πιατάκι. Αν η γαρδένια παραποτιστεί τα φύλλα της και τα μπουμπούκια της θα πέσουν και οι ρίζα της θα σαπίσει. Επίσης αν βουτήξετε την γλάστρα σε νερό και την αφήσετε μετά να στεγνώσει θέλοντας να την ποτίσετε έτσι πάλι θα προξενήσετε φυλλόπτωση και πτώση μπουμπουκιών. Πιθανόν να μην το καταλάβετε αμέσως αλλά μετά από 1-2 εβδομάδες σε ένα επόμενο πότισμα..
Μερικές φορές το νερό της περιοχής μας δεν είναι κατάλληλο για την γαρδένια και μπορεί να αλλάξει το pH του χώματος της γλάστρας και να το μετατρέψει από όξινο σε αλκαλικό. Τότε εμφανίζεται μια ανωμαλία στο φυτό που λέγεται χλώρωση. Τα φύλλα χάνουν το χρώμα τους, γίνονται σχεδόν κίτρινα και έχουν σκουροπράσινες νευρώσεις. Αν συμβεί κάτι τέτοιο στο φυτό σας το πρόβλημα διορθώνεται προσθέτοντας λίγο οργανικό σίδηρο στο χώμα της γλάστρας. Η γνωστή "καραμπογία" που υπάρχει στην αγορά σε σκόνη ή σε υγρή μορφή. διαλύστε την σε νερό σύμφωνα με τις οδηγίες που υπάρχουν στην συσκευασία και ποτίστε το φυτό σας 1-2 φορές την εβδομάδα για ένα μήνα μέχρι να επανέλθει την κανονική του μορφή.
Θερμοκρασία
Η γαρδένια κατά την διάρκεια της ημέρας πρέπει να βρίσκεται σε περιβάλλον με θερμοκρασία 20 με 25 βαθμούς. Η θερμοκρασία κατά την διάρκεια της νύχτας είναι ίσως πιο σημαντική αν θέλετε το φυτό σας να ανθίσει. Αν ξεπεράσει τους 15 με 18 βαθμούς για μερικές νύχτες στην σειρά δεν θα βγάλει καινούρια μπουμπούκια. Για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι η γαρδένια δεν θέλει ξαφνικές αλλαγές στην θερμοκρασία του περιβάλλοντος της είτε προς το κρύο είτε προς τη ζέστη. Κάθε τέτοια αλλαγή προξενεί πέσιμο των μπουμπουκιών.
Φωτισμός
Όπως όλα τα ανθοφόρα φυτά, η γαρδένια χρειάζεται αρκετό φως για να ανθίσει, αλλά όχι άμεσο ηλιακό φως ειδικά το καλοκαίρι. Το άμεσο ηλιακό φως δημιουργεί ξηρό περιβάλλον πράγμα που δεν κάνει καλό σε φυτά που αγαπούν την υγρασία. Έτσι η καλύτερη θέση για την γαρδένια μέσα στο σπίτι είναι κοντά σε ένα νότιο παράθυρο με ελαφριά κουρτίνα. Ωστόσο πολλές φορές ο φωτισμός αυτός δεν αρκεί. Όταν έχει συννεφιά για αρκετές ημέρες τα μπουμπούκια μπορεί να πέσουν από το φυτό ή να μην βγάλει μπουμπούκια καθόλου. Για να προλάβετε κάτι τέτοιο χρησιμοποιήστε τεχνητό φωτισμό για το φυτό όσο ο καιρός είναι συννεφιασμένος.
Ατμοσφαιρική υγρασία
Η γαρδένια δεν αντέχει τον ξηρό αέρα (χαμηλά επίπεδα υγρασίας). Τοποθετήστε την μακριά από θερμαντικά σώματα και έχετε πάντα κάτω από την γλάστρα ένα πιατάκι με νερό. Προσοχή! Ο πάτος της γλάστρας να μην έρχεται σε άμεση επαφή με το νερό στο πιατάκι. Αν ο αέρας είναι πολύ ξηρός στο δωμάτιο τα μπουμπούκια θα πέσουν. Ο ψεκασμός με νερό στο φύλλωμα είναι ωφέλιμος αν και μερικές φορές το φυτό έχει την δική του υγρασία. Το δρόσισμα του αέρα βοηθάει επίσης στο να μην εμφανίζεται τετράνυχος που βλάπτει το φυτό.
Λίπανση
Λιπαίνετε το φυτό μια φορά τον μήνα όταν βρίσκεται σε περίοδο ανθοφορίας, με υδατοδιάλυτο λίπασμα. που περιέχει ιχνοστοιχεία, κατάλληλο για οξύφιλα φυτά (όπως η γαρδένια). Τέτοιου είδους λίπασμα βοηθά να διατηρηθεί το pH του εδάφους στα σωστά επίπεδα. Αν το φυτό σας αρχίζει να βγάζει πολύ ανοιχτόχρωμα πράσινα φύλλα η αιτία είναι προφανώς η έλλειψη αζώτου. Λιπάνετε με το ανάλογο λίπασμα.. Προσοχή μην συγχέετε αυτήν την περίπτωση με την χλώρωση που αναφέραμε πιο πάνω με τα κίτρινα φύλλα και τις σκουροπράσινες νευρώσεις.
Ασθένειες- Έντομα
Πολλά έντομα είναι εχθροί της γαρδένιας και μπορούν να προξενήσουν ζημίες στο φυτό εκτός αν τα προλάβουμε. Τα πιο βλαβερά είναι τα κοκκοειδή, οι ψείρες, ο τετράνυχος , ο θρίπας και ο αλευρώδης. Τα κοκκοείδη όπως και ο ψευδόκοκκος επικάθονται στο φυτό και δίνουν ζαρωμένη όψη στα φύλα. Είναι δύσκολο να καταπολεμηθούν ειδικά όταν είναι ανεπτυγμένα. Ο τετράνυχος κάνει επίσης ανάλογη ζημία ειδικά όταν ο καιρός είναι ζεστός και ξερός. Αυτά τα παράσιτα τρέφονται κυρίως με την κάτω πλευρά των φύλλων και δημιουργούν κηλίδες στην επιφάνειά τους. Γι' αυτό και συνήθως τα αντιλαμβανόμαστε όταν ήδη έχουν προξενήσει αρκετή ζημία. Η πτώση των μπουμπουκιών και η μη ανθοφορία τους πολλές φορές οφείλετε στις αφίδες και στους θρίπες που τα απομυζούν. Ελέγχετε συχνά το φυτό και ψεκάζετε προληπτικά με κατάλληλα παρασιτοκτόνα.
Η γαρδένια δεν είναι ανθεκτική στις παγωνιές. Ωστόσο μπορεί σε ορισμένες περιοχές με ηπιότερο κλίμα να διατηρηθεί έξω στον κήπο και τον χειμώνα. Για να διατηρήσετε το φυτό έξω σε κήπο, διαλέξτε μια τοποθεσία με φιλτραρισμένο ηλιακό φως ώστε το φυτό σας να έχει κάποια προστασία το μεσημέρι. Πρέπει επίσης να προστατεύεται και από τους ανέμους. Το έδαφος πρέπει να έχει καλή αποστράγγιση και να είναι όξινο (προσθέστε τύρφη), και πλούσιο σε οργανικές ουσίες. Μπορείτε να προσθέσετε και καλοχωνεμένη κοπριά αν έχετε. Αν το φυτό σας αναπτύσσεται και ανθίζει κανονικά δεν χρειάζεται πρόσθετη λίπανση. Διαφορετικά χρησιμοποιείστε τα ίδια λιπάσματα όπως και στους εσωτερικούς χώρους και σκορπίστε τα γύρω από το φυτό. Διατηρείστε την υγρασία προσθέτοντας λίγα ποτισμένα ξερά φύλλα γύρω από τον κορμό του φυτού. Οι γαρδένιες που διατηρείτε μέσα στο σπίτι μπορούν επίσης να μεταφερθούν έξω το καλοκαίρι. Απλά μεταφυτέψτε τις σε μεγαλύτερες γλάστρες την άνοιξη για να αναπτυχθούν καλύτερα και τοποθετήστε τις σε μέρος που οι συνθήκες είναι παρόμοιες αυτές που έχουν οι γαρδένιες στον κήπο.
Πτώση μπουμπουκιών
Όπως αναφέραμε σε πολλά σημεία παραπάνω η πτώση των μπουμπουκιών μπορεί να οφείλετε σε οποιαδήποτε μεταβολή συνθηκών (θερμοκρασίας, υγρασίας, αερισμού, ασθενειών) συμβεί στο φυτό. Αν θέλετε λοιπόν μια γαρδένια που να σας χαρίζει απλόχερα τα άνθη της και το άρωμά της φροντίστε πρώτα να την την βάλετε στο καταλληλότερο γι' αυτήν μέρος και μετά μην της χαλάτε την ησυχία!
Πηγή:valentine.gr
.png "English"){kind=small}
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου