Άνδρος: Η πατρίδα της ναυτικής παράδοσης

Μια ανάσα χωρίζει την Άνδρο από την αττική γη, δυο ώρες θαλασσινός δρόμος απ' τη Ραφήνα, γι’ αυτό εύκολα κάνεις ένα ταξίδι ως εκεί, ακόμη και για τριήμερο.
Ό,τι ξέρεις για τα Κυκλαδονήσια, εδώ το ξεχνάς. Η φύση προίκισε την Άνδρο απλόχερα με κατάφυτες πλαγιές σ' όλες τις αποχρώσεις του πράσινου και πηγές με κρυστάλλινα νερά,πράγματα αδιανόητα για Κυκλάδες. 

Η Άνδρος παρουσιάζει μεγάλη αφθονία τρεχούμενων νερών, γι’ αυτό και στην αρχαιότητα ονομαζόταν Υδρούσα. Πηγές που αναβλύζουν σε πολλά σημεία του νησιού, ποτάμια, ακόμη και καταρράκτες μαρτυρούν τον πλούσιο υδροφόρο ορίζοντά του. 

Χώρα

Η Χώρα της, από τις πλέον αρχοντικές, μαρτυρά τον πλούτο που φώλιαζε (και ακόμη φωλιάζει) εδώ.

Στα τέλη του 19ου αιώνα μάλιστα, θέλοντας να συγκρίνουν τον πλούτο του νησιού με αυτόν της Αγγλίας, βάφτισαν την Άνδρο «Μικρά Αγγλία». Στις αρχές του 20ού αιώνα το νησί γνώρισε τη μεγαλύτερη οικονομική ακμή και αυτονομία του.

Την Άνδρο όμως μπορεί κανείς να τη ζήσει έντονα στα πιο τουριστικά της μέρη, όπως το παραθαλάσσιο Μπατσί...που θεωρείται από πολλούς ως το τουριστικό κέντρο της Άνδρου. Η γραφικότητά του πηγάζει από την αμφιθεατρική του δόμηση, την χαρακτηριστική αμμώδη παραλία (μπλε σημαία) καθώς και την σύγχρονη μαρίνα. Στα πετρόκτιστα στενά του χωριού θα δείτε εικόνες που θα σας ταξιδέψουν πίσω στο χρόνο με τρεχούμενα νερά, μπαξέδες και όμορφα σπίτια με παραδοσιακές αυλές.

Μπατσί

Μπορεί όμως και πιο ήρεμα, στα φροντισμένα, ορεινά χωριουδάκια της: στις Στενιές με τα καλοδιατηρημένα αρχοντικά των καπεταναίων, τους Μένητες με τις παλιές βρύσες και το τέλειο καφενοταβερνάκι «Δροσιά» χωμένο μες στο πράσινο, τα Αποίκια με τις γνωστές πηγές του νερού Σάριζα και τον καφενέ του «Παριανού» με τη θαυμαστή θέα.

Τα φημισμένα έξι κεφαλάρια με τα κεφάλια των λιονταριών στο κέντρο του χωριού Μένητες 

Στις πλαγιές της θα δούμε τις εντυπωσιακές «αιμασιές», τα περίτεχνα τειχίσματα, που σμιλεύτηκαν με τέχνη και ιδρώτα για να συγκρατήσουν το χώμα που θα καρπίσουν τα αμπέλια και τα κηπευτικά. Το βλέμμα μας θα περιπλανηθεί στις αμέτρητες λεμονιές του νησιού, που οι καρποί τους γίνονται έξοχα γλυκά κουταλιού.

Στενιές

Βόλτα στην αριστοκρατική Χώρα… 

Χτισμένη με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, η Χώρα της Άνδρου αποπνέει σε κάθε βήμα τον πλούτο της και τη ναυτική παράδοση αιώνων για την οποία μπορεί να περηφανεύεται. 

Αγορά χώρα

Από εδώ κατάγονται πολλές οικογένειες επώνυμων εφοπλιστών και τα παλιά, άψογα αναπαλαιωμένα, αρχοντικά κυριαρχούν στο μάτι. «Πολέμηδες», «Εμπειρίκοι» και «Γουλανδρήδες» έχουν αφήσει ανεξίτηλη τη σφραγίδα τους στην πόλη. Η κεντρική οδός Εμπειρίκου διατρέχει την πόλη σε όλο της το μήκος και σφύζει από ζωή. και μέχρι να βγει κανείς στη γραφική πλατεία Καΐρη, θα συνατήσει κάμποσα παραδοσιακά ζαχαραπλαστεία: μια στάση για ανδριώτικα καλσούνια ή μια νουγκατίνα επιβάλλεται.

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Η εκκλησία του Αϊ-Γιώργη στέκει επιβλητική στην «καρδιά» της Χώρας με τον όμορφο προαύλιο χώρο της.Το Αρχαιολογικό και το Ναυτικό Μουσείο, καθώς και το σπουδαίο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, δε θα σας αφήσουν να βαρεθείτε στιγμή. Παραδοσιακά μεζεδοπωλεία, και αποψάτα εστιατόρια απολαυστικής, υγιεινής κουζίνας είναι πάντα εκεί, όταν θελήσετε να ...αράξετε.

Πλατεία του Αφανούς Ναύτη

Στην πλατεία της Ρίβας ή πλατεία του Αφανούς Ναύτη δεσπόζει το άγαλμα του Αφανούς Ναύτου, έργο του Μιχαήλ Τόμπρου και αφιερωμένο στους ναυτικούς που έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα. Εκεί που βρίσκεται σήμερα η πλατεία ήταν τα τέσσερα αρχοντικά των Εμπειρίκων που καταστράφηκαν από τους γερμανικούς βομβαρδισμούς το 1943. Η πλατεία δημιουργήθηκε με δωρεά των Εμπειρίκων, επίσης επί δημαρχίας Πολέμη, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Α. Κριεζή και σηματοδοτεί το τέλος της βόλτας της ανδριώτικης Χώρας.

Εδώ αφήνεις το μάτι να περιπλανηθεί στο ερειπωμένο, ενετικό κάστρο, το μοναχικό Φάρο- ο Φάρος Τουρλίτης, που βρίσκεται στη Χώρα, χτίστηκε το 1887 και είναι ένα από τα πιο παραδοσιακά ναυτικά μνημεία που αξίζει να δείτε. Το ύψος του κυλινδρικού πύργου ανέρχεται στα 7 μέτρα και το εστιακό ύψος στα 36 μέτρα,θεωρείται μοναδικός διότι είναι χτισμένος πάνω σε βράχο μέσα στη θάλασσα-

Φάρος Τουρλίτης

την Παναγια τη Θαλασσινή, το μπλε του Αιγαίου και το νου να ταξιδέψει στη σκληρή πλευρά της ναυτοσύνης, σε όλους εκείνους που μπάρκαραν μέσα στα χρόνια και δε γύρισαν ποτέ.

Παναγιά Θαλασσινή

Ανδριώτικες λιχουδιές. 

Το πιο παραδοσιακό φαγητό του νησιού είναι η φρουτάλια, μια αφράτη ομελέτα που φτιάχνεται με πατάτες, ανδριώτικα λουκάνικα και ντόπιο τυρί. Τα παλιά χρόνια, οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν το λίπος του χοίρου (γλίνα) για το μαγείρεμα. Σήμερα, η φρουτάλια τηγανίζεται σε ελαιόλαδο. Φτιάχνεται, και με κολοκυθάκια, πατάτες και φρέσκα κουκιά (κουκοφρουτάλια), με αγκινάρες, με φρέσκα φασολάκια, κολοκυθοανθούς κ.ά.

Φρουτάλια

Φημισμένα και τα ντόπια τυριά με πλούσια γεύση και νοστιμιά, όπως η αρμεξιά, η ξινομυζήθρα, το βολάκι (κρεμώδες τυρί), το χλωρό, το αλμυρό και μαλακό Μανούσος, η κοπανιστή, το φρέσκο άσπρο τυρί, το μαλαχτό κ.ά.

Από γλυκά, το λεμόνι σε πρώτη ζήτηση, αλλά κι ωραία αμυγδαλωτά με ανθόνερο, καλτσούνια (με καρύδια, μέλι και γαρίφαλο), παστελαριές (αποξηραμένα σύκα με κανέλα και σουσάμι). 

Παστιτσάκια

Παστιτσάκια (γλυκό με βάση το αμύγδαλο), ξεροτήγανα, μαστιχωτές μπάρες μελιού και σουσαμιού σε σχήμα διαμαντιού, νουγκατίνες (με κρέμα κι αφράτους δίσκους μαρέγκας) και μεγάλη ποικιλία από γλυκά του κουταλιού.

Νουγκατίνα 

πηγη:icookgreek.com/Χριστίνα Τσαμουρά/reader.gr/omartarif.blogspot.gr